> 'श्रावणातील साज तू...' मराठी कविता - प्रा. जनार्दन लक्ष्मण साबळे ~ Smart Bhasha

'श्रावणातील साज तू...' मराठी कविता - प्रा. जनार्दन लक्ष्मण साबळे

 मराठी काव्य 

मराठी काव्य
Marathi kavita



'श्रावणातील साज तू...'


श्रावणातील साज तू

गारव्यातील मौज तू

पाहताना तुला कधी

पूनवेचा हा चंद्र तू  ।।१।।


सोबलीला चालताना

मोगऱ्याचा गंध तू,

भाव मनातील सांगताना

रेशमाचा बंध तू ।।२।।


मृग नयनांच्या त्या किनारी

काजळाचा स्पर्श तू,

समर्पणाच्या वाऱ्यासंगे

या मनाचा हर्ष तू ।।३।।


ऐकताना तुला कधी

हा सप्त सुरांचा छंद तू ,

सळसळत्या केसांमध्ये

रातराणी ची धुंद तू ।।४।।


धुंद मनाच्या स्मृती पटलावर

चांदण्यांचा शृंगार तू ,

रखरखत्या ग्रीष्मातील

झुळूक वाऱ्याची गार तू ।।५।।


चेहऱ्यावरचे भाव कोमल 

कुसुम गंधाचा नाद तू,

ओठांच्या त्या मुग्ध कमानी

मधु शर्करेचा स्वाद तू ।।६।।


जीवनाच्या वीणेवरती 

सप्त सुरांची तार तू,

जगण्यामधल्या नवलाईचा,

मनमुराद झंकार तू ।।७।।


*******

काव्य लेखन - प्रा. जनार्दन लक्ष्मण साबळे.

मोबाईल नंबर - 9921762185

लेखन तिथि - 10/03/2025.

       प्रस्तुत कविता एका सुंदर, रचनात्मक, आणि आकर्षक रूपक शैलीत व्यक्त केली आहे. कवितेतील प्रमुख पात्र एक अशी व्यक्ती आहे, जी प्रेम, सौंदर्य, आणि जीवनातील विविध आनंददायक अनुभवांचे प्रतीक बनलेली आहे. प्रत्येक कडव्यात, ही व्यक्ती एका नव्या रूपाचं प्रतीक बनते, ज्यातून तिच्या विविध रूपांची आणि गुणांची कल्पना केली जाते. 

• कवितेच्या पहिल्या कडव्यात प्रिय व्यक्तीची श्रावण महिना आणि चंद्राच्या सौंदर्याशी तुलना केली आहे. चंद्र किंवा श्रावण महिना हा एक शांती आणि सौंदर्याचा, तसेच निसर्गाच्या गोडव्याचा प्रतीक आहे. यातून असे प्रतित होते की, कवितेत व्यक्त केलेली व्यक्ती सौम्यता आणि आकर्षकतेने भरलेली आहे.

• दुसऱ्या कडव्यात, मोगऱ्याचा गंध आणि रेशमाचा बंध या शब्दांचा उल्लेख करून, प्रिय व्यक्तीच्या सौंदर्याचा आणि सुसंस्कारित पणाचा प्रतीकात्मक वापर केला आहे. मोगऱ्याचा गंध हा सुगंध, शुद्धता आणि भावनांचे प्रतीक आहे, तर रेशमाचे बंध हे नाजूक भाव बंधनाचे आणि सौम्यतेचे प्रतीक आहेत.

• तिसऱ्या कडव्यात, 'मृग नयन' आणि 'काजळाचा स्पर्श' या शब्दांद्वारे प्रेम आणि आकर्षण यांचा अप्रत्यक्षपणे उल्लेख केला आहे. यातून हे सूचित होतं की, हे नयन एकवटलेल्या प्रेमाची आणि आकर्षणाची भावना व्यक्त करत आहेत. प्रिय व्यक्तीच्या संपूर्ण समर्पणामुळे ती प्रिय व्यक्ती कवीच्या मनाचा आनंद द्विगुणित करणारी गोष्ट ठरली आहे, ही भावना प्रेमाच्या साक्षात्कारास अधिक उत्कंठित करते.

• चौथ्या कडव्यात, प्रिय व्यक्तीचे बोल ऐकताना तीचे बोलणे सप्त सुरांच्या छंदाची अनुभूती देत आहे आणि तिच्या काळ्याभोर केसांमध्ये रातराणीच्या सुगंधी धुंदीची अनुभूती होत आहे, यातून संगीत आणि सुगंधी रात्र यांच्या माध्यमातून भावनांचे आंतरिक संकेत दिले जातात. सुरांचे संगीत हे प्रेममय धुंदीच्या गोडव्याला एक वेगळीच भावनात्मक उंची देतात, तसेच रात राणीची धुंद म्हणजे गोडव्याचे आणि आकर्षणाचे प्रतिक आहे.

• पाचव्या कडव्यात प्रिय व्यक्तीच्या प्रेमाने भरून आलेल्या स्मृती पटलावर ती व्यक्ती चांदण्यांच्या विस्तीर्ण सौंदर्यछटेप्रमाणे भासीत आहे. प्रिय व्यक्तीचे अस्तित्व कवीला ग्रीष्मातील थंड वाऱ्याची शीतलता प्रदान करते. यांचा संदर्भ देऊन त्या व्यक्तीचे अप्रतिम सौंदर्य आणि शीतलता व्यक्त केली जाते. जीवनाच्या विविध रंगांमधून सुख आणि शांतीचे संकेत देत ती व्यक्ती या कवितेत उपस्थित असते. 

• सहाव्या कडव्यामध्ये प्रेमाच्या नाजुकतेचे, सौम्यतेचे आणि गोडव्याचे प्रतीक दिले गेले आहे. चेहऱ्यावरचे भाव फुलातील सुगंधाप्रमाणे मनमोहक आहे आणि प्रिय व्यक्तीच्या ओठांच्या आकर्षित करणाऱ्या कमानी मधु- शर्करेचा स्वाद देणाऱ्या आहेत. या सर्वांमध्ये प्रेमाची शुद्धता आणि गोडवा व्यक्त होतो.

आणि शेवटी.. 

• सातव्या कडव्यात 'जीवनाच्या वीणेवरती सप्त सुरांची तार तू' आणि 'नवलाईचा झंकार तू' या ओळींमधून, प्रिय व्यक्ती जीवनाच्या वीणेवरती, सप्त सुरांची तार छेडून, जीवनातील नविनतेच्या अनुभवाचा आनंद देत आहे. तिचं अस्तित्व तिच्या सोबतीतील प्रत्येक क्षण गोड व सुरेल क्षणांची साधना आहे. 

     ** कवितेचा मुख्य मतितार्थ म्हणजे कवितेतील प्रिय व्यक्ती जीवनातील विविध रूपांना, अनुभवांना आणि भावनांना व्यक्त करणारं प्रतीक रूप आहे. या व्यक्तीचा आदर्श हा सौंदर्य, प्रेम, आणि जीवनाच्या समर्पणावर आधारित आहे, जो प्रत्येक क्षणी नवीन आनंद आणि अर्थ निर्माण करतो.

*******



Newest
Previous
Next Post »

ConversionConversion EmoticonEmoticon

:)
:(
=(
^_^
:D
=D
=)D
|o|
@@,
;)
:-bd
:-d
:p
:ng

लोकप्रिय पोस्ट